110 GODINA OD POČETKA PRVOG SVETSKOG RATA
Negotinski istorijski arhiv je postavio izložbenu postavku dokumenata koji rasvetljavaju nekoliko dana uoči početka Prvog svetskog rata. Objavljivanje dokumenata ultimatuma austrougarske vlade od 23. jula, koncepta odgovora sprske vlade od 25. jula i telegrama sa objavom rata od 28. Jula, inicijativa je koju Ministarstvo kulture Republike Srbije i Ministarstvo prosvete Republike Srpske i Državni arhiv Srbije zajedno sa dvadesetak arhiva u Srbiji i Republici Srpskoj realizuju u okviru Deklaracije donete na Svesrpskom savezu u u Beogradu juna ove godine.
– Građani Negotina i dvadesetak arhiva u zemlji mogu da pogledaju ove važne dokumente. Kod nas su kopije ovih dokumenata dok se originali čuvaju u Državnom arhivu Srbije. Treba istaći da se Telegram objave rata Austrougarske Srbiji od 28. jula 1914.godine 2015. godine, na predlog Državnog arhiva Srbije, upisan u UNESKOV registar kulturne dokumentarne baštine univerzalnog značaja „Pamćenje svetaˮ. Ultimatum Srbiji koji je 23. Jula Austrougarska uputila Srbiji je zbog sarajevskog atentata i zahteva njenog da njeni istražni organi uđu u Srbiju i vrše istragu povodom tog atentata. Država Srbija nije mogla da da pristanak na to kao jedna suverena država i to je i sadržano u konceptu odgovara od 25.jula 1914. godine. Nakon toga sledi ultimatum objave rata. Mnogi zlonamerni bi rekli kako je Srbija uzročnik ratova, nemira i buna, u suštini istorija je zabeležila da je ta objava rata od 28. jula povod dugo pripremanog rata. Iz tog ultimatuma se baš i vidi, ako se čita između redova da je taj rat Austrugarska želela zajedno sa Nemačkom, rekao je direktor arhiva ma istoričar Nenad Vojinović.
Originalni akti izloženi su do nedelje 28. Jula u Državnom arhivu Srbije a kopije dokumenata u Arhivu Vojvodine, Istorijskom Arhivu Negotin, Istorijskiom Arhivu Zrenjanin, Istorijskom arhivu Niš, Istorijskom Arhivu Zaječar, Istorijskom Arhivu Kruševac, Istorijskom arhivu Kraljevo, Istorijskom arhivu Leskovac, Istorijskom arhivu “Srem” Sremska Mitrovica, Međuopštinskom istorijskom arhivu Čačak, Arhivu Kikinda, Istorijskom arhivu Smederevo, Arhivu Republike Srpske, Muzeju Stare Hercegovine Foča, Muzeju Hercegovine Trebinje, Istorijskom arhivu Bela Crkva, Međuopštinskom istorijskom arhivu Valjevo, Istorijskom arhivu „31. januar“ Vranje, Istorijskom arhivu Šumadije, Kragujevac, Istorijskom arhivu „Ras“ Novi Pazar, Istorijskom arhivu „Toplice“ Prokuplje, Istorijskom arhivu Užice, Arhivu „Veroslava Veljašević“ Smederevska Palanka, Istorijskom arhivu u Somboru, Zavičajnom muzej Knjaževca, Istorijskom arhivu u Požarevcu i Narodnoj biblioteci u Zvorniku.