Feliks Romulijana nalazi se na 10 km od Zaječara. Gamzigrad je arheološko nalazište u istočnoj Srbiji antičke rimske carske palate Feliks Romulijane, koje se od 29. juna 2007. nalazi u UNESKO-voj listi svetske baštine. 1953. godine započeta su arheološka istraživanja. Nekoliko palata i hramova pronađeni su u okviru Feliks Romulijane.
Feliks Romulijana nikada nije izgrađena do kraja, a carevi 4. veka su velelepni posed prepustili hrišćanskoj crkvi. Vek kasnije, palatu su razarali varvari, a u 6. veku Justinijan I je obnovi zdanje kao pograničnu tvrđavu. Krajem 6. veka, nakon najezde Slovena nekadašnja carska rezidencija je napuštena. Poslednji put ovaj posed je oživeo kao utvrđeno slovensko naselje u 11. veku.
Unutar zidina nalazile su se palate, hramovi, terme, 20 okruglih kula, kasarne, magacini i ostale građevine. Dakle, čitav jedan grad, koji važi za najočuvaniji primer rimske dvorske arhitekture. Tragovi prvih stanovnika Gamzigrada otkriveni su severno od tvrđave, kao i unutar nje gde su nađene kamene sekire iz 3. mileniuma pre nove ere, delovi grnčarije i bronzani nakit.
Ostaci kula ukazuju na moć njenog graditelja. Feliks Romulijana nastala je kada je rimski imperator Gaj Valerije Galerije Maksimijan, pred kraj svoje vladavine odlučio da se povuče u svoj rodni kraj. U čast svojoj majci sazidao je grandiozni dvorski kompleks, opasan bedemom od 20 odbrambenih kula, koji je nazvao Romulijana. Gaj Valerije Galerije Maksimijan posvetio je ovu carsku palatu svojoj majci Romuli, po čemu je i dobila ime Romulijana.
Galerije i njegova majka Romula sahranjeni su u blizini palate Felix Romuliana, na lokalitetu “Magura“, gde su otkrivene dve zidane grobnice, bogato ukrašene arhitektonskom plastikom, i dve humke sa lomačama na kojima je izvršeno spaljivanje Galerija i njegove majke.
Danas je ovo mesto nezaobilazno za turiste iz celog sveta. Gamzigrad sa Feliks Romulijanom je jedno od najznačajnijih arheoloških nalazišta i istorijskih lokaliteta u Srbiji, vredno svake posete. Čak i više puta. Ovaj lokalitet kod Zaječara je neizostavna stanica ukoliko obilazite istočnu Srbiju.
Ovaj medijski sadrzaj sufinansiran je od strane Grada Zaječara. Stavovi izraženi u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.
